Bir Üniversite Yarışçısının Hali - 1. Bölüm

Bir öğrencinin, Öğrenci Dönemleri diye merak ettiği belli başlı zamanlar vardır. Mesela anaokuluna giden bir çocuk 1. sınıfı merak eder. Beşinci sınıf orta biri, orta üç liseyi ve liseli son sene ile üniversite dönemini merak eder. Bu ilgi her öğrenci için geçerli olmasa da, çoğunlukta bulunur. Bunun en bariz örneği ise benim.

En merak ettiğim dönem; üniversiteye hazırlanan bir öğrencinin hali oldu. Lise 3’e kadar kimsenin bahsetmediği, devlet sırrı gibi saklanan bu sırla o döneme gelinceye dek tanışmadım. Ama madem ben böyle bir fırsat bulamadım, bari başkaları bulsun. Bu yazıyı okuyup hazırlıklı olsunlar.

Üniversite için sınavlara hazırlanan bir öğrencinin neler yaşadığı, nelerle vakit geçirdiği, sohbetlerinin ne üzerine olduğu, hangi sorunlarla karşılaştığı, en çok neyle hayıflanıp kimlere kızdığına dair bilgilerin ve çok daha fazlasının içerdiği bir Yarış Atı Tanıma Rehberi hazırlamaya karar verdim. İşte kendime dair bilgilerden ve etrafımdaki bu psikolojiyi yaşayan öğrencilerden derlediğim rehber:

Chapter 1: Sistem Üyesi Yarış Atı

Aslında başlık her şeyi anlatıyor. Üniversite sınavlarının sistemine giren her öğrenci birer yarış atıdır. Her biri, diğerini ezmek üzere vitaminlenir. Bu çetin savaşta öğrencinin aklında hep “Rakip ne yapar?” sorusu olur. Bu soru yoksa yarışta yeri de yoktur.

Öğrenci devamlı olarak sistemin getirdiği yenilikleri bekler. Ancak her an sürprizlerle de karşılaşacağı bilmelidir. Geçen sene Mayıs’ta ters köşeye yatma ihtimaline karşın LYS’ye de hazırlanan arkadaşımın, bu işten kârlı çıkabilen ender insanlardan olması; bu olaya en büyük örnektir. Sene başına; puanı, bölümleri, sınav tarihlerini ve daha birçok ayrıntıyı hiç bilgisi olmayarak başlayan her öğrenci, ilk sınav olan YGS’ye kadar sınav sisteminin piri olarak mezun oluyor.

Chapter 2: Son Seneci Yarış Atı

Chapter 2’de geçecek olan her cümlenin özeti yine başlıkta bulunuyor. Arkadaş çevremden ondalığa vuracak olursak her beş kişiden üçü son senede, her beş kişiden biri 11. sınıfta ve diğer beş kişiden biri de daha öncesinden sınavlara hazırlanıyor. Yani çoğunluk sınava son sene hazırlanıyor, buna ben de dâhilim. Bu rehber de genellikle son sene hazırlananların ilgilenmesi gereken önemli bir konu.

11. sınıfta dahi sınav için bir yerlerden tutunmaya çalışanları tebrik etsem de birinci sınıftan beri buna hazırlanan ve ikinci sınıfta 450 puanı aşan arkadaşımı görünce ağzım kapanmamak üzere açılır.

İşte yılın bu bol tempolu zamanlarında öğrenci, önceki senelerde hiç test kitabı kapağı açmadığı için hayıflanır, kimisi kendini çeşitli yollarla bile döver, kendine kızar, iyice sıkıştığı için ve tek değerlisi zamanı da tükendiği için çalışır. Hem de çok çalışır. Ne kadar çalıştığını diğer Chapter’lar aktaracak.

“Siz siz olun, eğer son senede değilseniz sınava erkenden hazırlanmaya bakın” tavsiyelerini dinlemediği için kendine söven öğrenci, bazen “Başlarım testlere! Bu pişmanlık daha kötü” dese de mecburiyetten sınava odaklanır. Bu rehberi, bu satırları okuyan ve henüz son sene aşamasına gelmemiş sevgili arkadaşlar! Beni dinlemeyeceğinizi bilsem de (biliyorum, çünkü ben de dinlememiştim) yine de öğüdümü vereyim: Siz siz olun eğer son senede değilseniz sınava erkenden hazırlanmaya bakın.

Chapter 3: Kırtasiye Soyan Yarış Atı

Her kafası dank etmiş, hedefi olan yarış atının sene başında veya yaz tatili sonlarında kırtasiyelere girip bolluğundan kullanamayacağı kadar çok şey satın aldığı, reddedilemez bir gerçek.

Öğrenci ya tanıdığı ya da tavsiye edilen, kırtasiye malzemesi satan dükkâna girer; ne kadar ihtiyacı olan malzeme varsa alır. Bu olay, çoğunda “Dur şundan da alayım, bu raptiyeler az gelir, kâğıt rengi güzelmiş” denilerek alışveriş listesi arttırılır. Kullanılmayacak büyük-küçük defterler, fazlası zarar renkli kalemler, uçak yapmaya müsait müsvedde kâğıtlar çoğaltılabilir örneklerin başında geliyor. Zavallı durumun en büyük temsilcilerinden biri de benim mesela.

Chapter 4: Özüne Dönen Yarış Atı

Lise dönemi başladığı yıldan beri –ki 3 yılı geçiyor– okul dersleri hariç üniversite sınavlarına yönelik çalışma yapmayan acınası öğrenci modeli bu aşamada yatağında uzanırken, müzik dinlerken, yan gelip yatarken ve sınav haftaları haricinde boş gezenin boş kalfası ödülüne layıkken yaşadığı geniş zamanları yâd ederek masasını hazırlayıp test kitaplarının karşısına geçiyor.

Artık zamanını istediği gibi kullandığı, bugünün işini yarına sorumsuzca bırakabildiği günler geride kalmış, kafasını masaya yatırarak test çözdüğü zamanlara ulaşmıştır. Ama ona acımayın! Bu haline bakıp aldanmayın, “Ay yazık” nidaları atmayın. Çünkü o ve onun gibiler, 3 sene yan gelip yatan keratalar. Bunu hak ettiler.

Masasına zamanla alışan bu eskinin keratası, yeninin çalışkanı arkadaş, artık düzenini kurar, çalışma programı oluşturup onlarca kez bozmasına rağmen 11.’ler kez yenisini hazırlar. Öğrenci bu noktada sorumluluk sahibi biri haline geldiğinin sinyallerini verir. “Helal olsun koçumuza” dediğimiz adamın eski zamanlarını unuturuz.

Chapter 5: Test Kitaplarının Piri Yarış Atı

Bu seviyede her yarış atı, test kitabının ehli olur. Hangi kitapları, hangi yayınevinden alacağını, daha da ince düşünerek uygun kitabevlerinde az fiyata nerede kitap satıldığını, hepsini bilir. 2. el kitapların hangi dükkânda bulunduğunun uzmanıdır. Sadece bunlar da değil. Matematik kitaplarından kaç adet, Türkçe kitaplarından kaç adet alacağını da bilir.

Bu nokta, kitap piri yarış atımız için zorlu seçimler arasında kalacağının belirtisidir. “2 konu anlatımı mı alsam, 1 test kitabı mı?”, “Sosyale mi ağırlık versem, Fen’e mi? diye kararsızlıklar baş gösterir. Ayrıca kafası da karışabilir.

Dersanedeki hocasının bakış açısıyla okuldaki hocasının bakış açısı farklı olduğundan kitap tavsiyeleri de bu oranda değişiyor çünkü. Buna sınıf arkadaşlarının düşünceleri ile yayınevlerini tanıyan tanıdıkların sözleri de eklenince, görün yarış atımızın kafasının ne kadar karıştığını.

Ve kitap pirimiz bu seviyede derin tereddütler yaşıyor. Yayınevleri hakkında uzman olmanın zararını görüyor.

----------

Bu yazının devamı elbet gelecek. Bu henüz başlangıç. Chapter'ların sayısı çok daha fazla. Şu an hazırlanıyor.